Franciszek Gorzkowski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja zweryfikowana]
(Bibliografia)
m (Zastępowanie tekstu - "[[Kategoria: Osoba" na "[[Kategoria:Osoby")
 
(Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 20: Linia 20:
 
|wikicytaty          =   
 
|wikicytaty          =   
 
|www                  =
 
|www                  =
}}<br/>
+
}}
 
+
''' Franciszek Gorzkowski ''' (ur. ok. 1750 r. na [[Warmia|Warmii]], zm. 1830 r. w Warszawie) – matematyk i geometra.
''' Franciszek Gorzkowski ''' (ur. ok. 1750 r. na Warmii, zm. 1830 r. w Warszawie) – matematyk i geometra<br/>
+
<br/><br/>
 
 
 
== Życiorys ==  
 
== Życiorys ==  
 
Pochodził z ubogiej szlacheckiej rodziny herbu Tarnawa.  
 
Pochodził z ubogiej szlacheckiej rodziny herbu Tarnawa.  
<br/>
+
===Działalność zawodowa, społeczna i polityczna===
 +
Biskup Ignacy Jan Massalski roztoczył na nim opiekę, płacąc za edukację Gorzkowskiego w [[Reszel|Reszlu]] i Paryżu. Później Gorzkowski został zatrudniony przez biskupa w jego litewskich dobrach, gdzie skupił się na pomiarze gruntów. W 1780 roku otrzymał tytuł królewskiego geometry. W okresie obrad Sejmu Czteroletniego został zatrudniony przy spisie ludności.
 +
 
 +
Był zwolennikiem Konstytucji 3 maja, wspierał również działalność lewicy Sprzysiężenia Warszawskiego. Brał udział w przygotowaniach planu insurekcji, a następnie uczestniczył w walkach w obronie stolicy. W czasie oblężenia miasta dotarł do Tadeusza Kościuszki, któremu przedstawił koncepcję pozyskania [[Warmia|Warmii]], Gdańska i Torunia dla powstania.
  
=== Praca ===
+
Po upadku insurekcji osiadł we wsi Cisze pod Siedlcami. W miejscowych majątkach dokonywał pomiarów gruntów. Nadal aktywnie uczestniczył w polskim życiu politycznym, utrzymując kontakty ze Zgromadzeniem Centralnym, organizacją przygotowującą powstanie przy udziale chłopów. 19 maja 1796 roku Gorzkowski został aresztowany i osadzony w Siedlcach, skąd przewieziono go do Krakowa. Początkowo wymierzoną mu karę śmierci cesarz Franciszek I zamienił na banicję.  
Biskup Ignacy Jan Massalski roztoczył na nim opiekę, płacąc za edukację Gorzkowskiego w [[Reszel|Reszlu]] i Paryżu. Później został zatrudniony przez biskupa w jego litewskich dobrach, gdzie skupił się na pomiarze gruntów. W 1780 roku Gorzkowski otrzymał tytuł królewskiego geometry. W okresie obrad Sejmu Czteroletniego został zatrudniony przy spisie ludności.
 
<br/>
 
  
=== Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna ===
+
Od 1802 roku mieszkał kolejno w Warszawie, Lipsku i Dreźnie. W 1807 roku powrócił do stolicy. Został zatrudniony w Głównej Izbie Obrachunkowej. Nie porzucił postępowych i rewolucyjnych jak na owe czasy poglądów, opracowując w wolnym czasie projekt uwłaszczenia chłopów. Ostatnie kilkanaście lat życia spędził w samotności, borykając się z ciężkimi warunkami bytowymi. Zmarł w wieku zaledwie 40 lat, nie doczekawszy wybuchu powstania listopadowego.
Był zwolennikiem Konstytucji 3 maja, wspierał również działalność lewicy Sprzysiężenia Warszawskiego. Brał udział w przygotowaniach planu insurekcji, a następnie uczestniczył w walkach w obronie stolicy. W czasie oblężenia miasta dotarł do Tadeusza Kościuszki, któremu przedstawił koncepcję pozyskania [[Warmia|Warmii]], Gdańska i Torunia dla powstania. Po upadku insurekcji osiadł we wsi Cisze pod Siedlcami. W miejscowych majątkach dokonywał pomiarów gruntów. Nadal aktywnie uczestniczył w polskim życiu politycznym, utrzymując kontakty ze Zgromadzeniem Centralnym - organizacją przygotowującą powstanie przy udziale chłopów. 19 maja 1796 roku Gorzkowski został aresztowany i osadzony w Siedlcach, skąd przewieziono go do Krakowa. Początkowo wymierzoną mu karę śmierci cesarz Franciszek I zamienił na banicję. Od 1802 roku mieszkał kolejno w Warszawie, Lipsku i Dreźnie. W 1807 roku powrócił do stolicy. Został zatrudniony w Głównej Izbie Obrachunkowej. Nie porzucił swoich postępowych i rewolucyjnych jak na owe czasy poglądów, opracowując w wolnym czasie projekt uwłaszczenia chłopów. Ostatnie kilkanaście lat życia spędził w samotności, borykając się z ciężkimi warunkami bytowymi. Zmarł w wieku zaledwie 40 lat, nie doczekawszy wybuchu powstania listopadowego.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
#Chłosta Jan, ''Słownik Warmii'', Olsztyn 2002.
+
Chłosta Jan, ''Słownik Warmii'', Olsztyn 2002.<br/>
#Oracki Tadeusz, ''Słownik biograficzny Warmii, Prus Książęcych i Ziemi Malborskiej. Od połowy XV do końca XVIII wieku'', t. I, Olsztyn 1984.
+
Oracki Tadeusz, ''Słownik biograficzny Warmii, Prus Książęcych i Ziemi Malborskiej. Od połowy XV do końca XVIII wieku'', t. I, Olsztyn 1984.<br/>
#Szostakowski S., ''Franciszek Gorzkowski ok. 1750-1830. Warmiak w służbie insurekcji'', Olsztyn 1977.
+
Szostakowski S., ''Franciszek Gorzkowski ok. 1750-1830. Warmiak w służbie insurekcji'', Olsztyn 1977.
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Osoba|Gorzkowski Franciszek]] [[Kategoria: 1701-1800| Gorzkowski Franciszek]] [[Kategoria: Historia]] [[Kategoria: Postaci historyczne]]<br/>
+
[[Kategoria:Osoby|Gorzkowski, Franciszek]][[Kategoria: Wielkie postaci Warmii i Mazur|Gorzkowski, Franciszek]]
 +
[[Kategoria: 1701-1800|Gorzkowski, Franciszek]]

Aktualna wersja na dzień 20:43, 17 mar 2015

Franciszek Gorzkowski

Data i miejsce urodzenia ok. 1750 r.
Warmia
Data i miejsce śmierci 1830 r.
Warszawa
Zawód matematyk i geometra

Franciszek Gorzkowski (ur. ok. 1750 r. na Warmii, zm. 1830 r. w Warszawie) – matematyk i geometra.

Życiorys

Pochodził z ubogiej szlacheckiej rodziny herbu Tarnawa.

Działalność zawodowa, społeczna i polityczna

Biskup Ignacy Jan Massalski roztoczył na nim opiekę, płacąc za edukację Gorzkowskiego w Reszlu i Paryżu. Później Gorzkowski został zatrudniony przez biskupa w jego litewskich dobrach, gdzie skupił się na pomiarze gruntów. W 1780 roku otrzymał tytuł królewskiego geometry. W okresie obrad Sejmu Czteroletniego został zatrudniony przy spisie ludności.

Był zwolennikiem Konstytucji 3 maja, wspierał również działalność lewicy Sprzysiężenia Warszawskiego. Brał udział w przygotowaniach planu insurekcji, a następnie uczestniczył w walkach w obronie stolicy. W czasie oblężenia miasta dotarł do Tadeusza Kościuszki, któremu przedstawił koncepcję pozyskania Warmii, Gdańska i Torunia dla powstania.

Po upadku insurekcji osiadł we wsi Cisze pod Siedlcami. W miejscowych majątkach dokonywał pomiarów gruntów. Nadal aktywnie uczestniczył w polskim życiu politycznym, utrzymując kontakty ze Zgromadzeniem Centralnym, organizacją przygotowującą powstanie przy udziale chłopów. 19 maja 1796 roku Gorzkowski został aresztowany i osadzony w Siedlcach, skąd przewieziono go do Krakowa. Początkowo wymierzoną mu karę śmierci cesarz Franciszek I zamienił na banicję.

Od 1802 roku mieszkał kolejno w Warszawie, Lipsku i Dreźnie. W 1807 roku powrócił do stolicy. Został zatrudniony w Głównej Izbie Obrachunkowej. Nie porzucił postępowych i rewolucyjnych jak na owe czasy poglądów, opracowując w wolnym czasie projekt uwłaszczenia chłopów. Ostatnie kilkanaście lat życia spędził w samotności, borykając się z ciężkimi warunkami bytowymi. Zmarł w wieku zaledwie 40 lat, nie doczekawszy wybuchu powstania listopadowego.

Bibliografia

Chłosta Jan, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Prus Książęcych i Ziemi Malborskiej. Od połowy XV do końca XVIII wieku, t. I, Olsztyn 1984.
Szostakowski S., Franciszek Gorzkowski ok. 1750-1830. Warmiak w służbie insurekcji, Olsztyn 1977.